Chim công - Pavo muticus

Chim công hay (tên khoa học: Pavo muticus) là một loài chim thuộc họ Trĩ (Phasianidae) bộ Gà (Galliformes) sinh sống tại các khu rừng nhiệt đới thuộc Đông Nam Á và phía Nam Trung Quốc. Loài này có họ hàng gần gũi với loài Công Ấn Độ (Pavo cristatus). Loài chim này đôi khi còn gọi là Công Java, tuy nhiên thuật ngữ này không thật sự chính xác, nó chỉ nên dùng để chỉ một nhóm (phân loài) sinh sống tại đảo Java của Indonesia mà thôi. Khác với nhiều loài chim họ Trĩ, loài này bay rất tốt và có thể bay liên tục. Loài chim này cũng nổi tiếng với bộ lông đuôi tuyệt đẹp và những vũ điệu tán tỉnh kỳ thú. Tuy nhiên hiện nay do tình trạng săn bắt bừa bãi và sự biến mất của những khu vực sinh sống cho nên loài chim này đang đối diện với nguy cơ tuyệt chủng cao, chúng được xếp vào Danh sách đỏ của IUCN và được bảo vệ bởi công ước CITES.

Đặc điểm hình thái:

Chiều dài cơ thể của con chim công trống trưởng thành có thể đạt tới 1,8-3 m bao gồm cả phần đuôi dài từ 1,4-1,6 m và cân nặng khoảng 3,8-5 kg. Những con chim mái trưởng thành đạt khoảng một nửa chiều dài so với chim trống và có trọng lượng vào khoảng 1-1,2 kg. Sải cánh của loài chim này khá rộng, đạt khoảng 1,2 m đối với chim mái và 1,6 m đối với chim trống. Màu sắc của chúng khá sặc sỡ và đẹp mã, là sự kết hợp của nhiều gam màu nổi bật như là xanh lá cây, xanh lục bảo, xanh da trời, đen, vàng, tím... đặc biệt là ở những con công trống. Chúng nổi tiếng với phần đuôi dài có thể xòe rộng thành hình cánh quạt để phô ra những "con mắt" rất đẹp.

Khu vực phân bố:

Chim công phân bố rộng rãi tại khu vực Đông Nam Á bao gồm lãnh thổ các nước Lào, Thái Lan, Việt Nam, Cambodia, Malaysia và đảo Java (Indonesia), thậm chí trước đây chúng còn phổ biến cả ở Ấn Độ, bắc Myanmar và miền Nam Trung Quốc. Môi trường tự nhiên ưa thích của chúng bao gồm các khu rừng nhiệt đới, cận nhiệt đới cả nguyên sinh và thứ sinh, những khu rừng lá rụng, rừng tre nứa, thảo nguyên, vùng cây bụi và cả những khu vực canh tác của con người.

Chế độ dinh dưỡng:

Chế độ ăn uống của chim công bao gồm chủ yếu là trái cây, động vật không xương sống, bò sát, lưỡng cư và động vật có vú nhỏ. Thậm chí chúng còn có thể săn bắt và ăn thịt cả nhiều loài rắn độc.

Mô tả chi tiết:

Chim công thường làm tổ trên mặt đất. Mỗi lứa chim mẹ để từ 3-6 quả trứng. Chúng được cho là tồn tại chế độ đa thê, tuy nhiên những con chim trống lại thường sinh sống đơn độc và bảo vệ những con chim mái trong khu vực lãnh thổ của mình trước những con trống khác chứ không thực sự ghép đôi hoặc sinh sống thành đàn.

Kẻ thù trong tự nhiên của loài chim công bao gồm các loài mèo lớn như báo gấm, mèo cát, mèo rừng, hổ...
Mặc dù hiện nay loài chim biểu tượng của đất nước Myanmar được chọn là loài Sếu xám hoàng gia, tuy nhiên loài chim công trong quá khứ đã từng một thời gian dài là biểu tượng của các vị quân vương ở đất nước này. Chúng cũng xuất hiện thường xuyên trong văn hóa và nghệ thuật của nhiều quốc gia khác trong khu vực phân bố, nhất là trong hội họa và văn hóa dân gian.

Sưu tầm Tien Nguyen